18 Ağustos 2012 Cumartesi

Amish'ler ve Kendin Öde Sistemi

Amish'ler Amerika'da toplumdan uzak, kendi hallerinde, mümkün olduğunca teknoloji kullanmadan yaşamaya çalışan bir topluluk. Avrupa'dan göçüp geldiklerinde ne iseler şimdi de o halde yaşamaya devam ediyor. Kendi içlerinde kız alıp veren, dışarıya kapalı bir topluluk da olduğundan homojen yapıyı muhafaza edebilmiş ve günümüze kadar bozulmadan gelebilmişler. Amish'lerle ilgili daha ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz: http://amishculture.wordpress.com/
 
Tipik bir Amish ailesi
Amerika'da bir kaç eyalete dağılmış vaziyette yaşıyan bu grubun bir bölümü de Pennsylvania eyaletinin Lancaster bölgesinde yaşıyor. Zaman zaman bu taraflara yolumuz düştüğünde yol kenarında at arabalarıyla ya da bisikletleriyle bir yerden bir yere gitmeye çalışan Amish köylülerini görüyorduk. Dün ilk defa yakınlarına gidip iletişim kurma imkanımız oldu.

Bu resimde Amish'lerin tavuk yetiştirdikleri kümesleri görüyoruz.

Yanımdaki arkadaşın tavsiyesiyle, Amishlere ait bir markete gidip süt, yumurta, tereyağı gibi tamamen doğal malzemelerden yaptıkları ürünlerden almak istedik. Yol kenarında gördüğümüz bir tabelayı takip ederek bu tarz dükkanlardan birine girdik. Resimde gördüğünüz üzere küçük oldukça mütevazi bir dükkan bu.
Burası sözünü ettiğim dükkan.
Dükkanı farklı kılan, içeriye girdiğinizde kimsenin olmayışı.  Ürünlerin fiyatları üzerlerinde yazıyor, siz toplam ne kadar tuttuğunu hesaplıyorsunuz, daha sonra da parayı duvardaki delikten bırakıyorsunuz. Satıcı hesabını bilsebilsin diye bir de defter bırakmış. Bu deftere herkes ne aldığını, ne kadar tuttuğunu yazıyor ve gidiyor. Bize ilginç geldiği için sizinle paylaşalım istedik.
Dükkan'da satılan ürünlerin üzerlerinde fiyatları belirtilmiş. 


Alışveriş yapanlar bu gördüğünüz deftere isimlerini ve ne aldıklarını yazıyorlar.
Günümüz dünyasında, bilhassa da kapitalizmin merkezi Amerika'da bu tarz bir uygulama bizleri hayretler içerisinde burakıyor. Aslında Amerika'da bu tarz küçük yerleşim yerlerinde hiç de alışagelmedik bir uygulama değil bu. Yol kenarlarında bazen üreticinin kendi tarlasından topladığı ürünleri sergilediği küçük kulübeler oluyor. Bu kulübelerde de yoldan geçenler durup yine parayı bir kutunun içine alıp istediklerini alabiliyorlar.

2 yorum:

stickman dedi ki...

İşlerine geleni kullanıp işlerine gelmeyeni kullanmıyorlar gibi sanki. Ödeme sistemi güzelmiş. Para üstü ve pazarlık olayını tamamen bitirmişler. Bir de saatlerce dükkanda durup müşteri beklemek gibi bir dert yok. Güzel zaman tasarrufu sağlar.

Smart Learning Hub dedi ki...

Neyi kullanıp neyi kullanmıycaklarına kendi aralarından seçtikleri bir yaşlılar heyeti karar veriyor. Gittiğimiz yerde hala elektrik kullanmayan evler vardı. Daha çok mekanik olan, elektronik olmayan alet edavatları kullanıyorlar.